با چالشهای رشته مهندسی مکانیک چگونه روبرو شویم؟

یکی از پر حاشیه ترین رشته های مهندسی رشته مهندسی مکانیک است. چرا؟ از بس هم در مواد درسی و هم در زمان جذب به بازار کارتنوع وجود دارد. این تنوع و گستره از آنجایی که علم مکانیک علی الخصوص به نام مادر رشته های فنی مهندسی مشهور است، خیلی چیز عجیبی نیست. از جهت دیگر از آنجایی که مکانیک مادر رشته های مهندسی شده و پایه ای ترین مباحث علم فیزیک در بستر مهندسی مکانیک سعی و خطا شده اند در ادوار مختلف تاریخ علم از گزند پدران علم های مختلف بی بهره نبوده است. از نیوتن و اویلر بگیرید بیایید تا اخیر همه عزیزان دست نوازشی بر علم مکانیک و به تبع مهندسی مکانیک کشیده اند. اگر بخواهیم درباره مزایا و معایب مهندسی مکانیک داد سخن بدهیم چنین مقدمه ای که نشان دهنده چرایی چالش برانگیز بودن این رشته به دلیل تنوع و گستره بالای آن است نیاز بود.

مزایا و معایب مهندسی مکانیک!

با توجه به مقدمه اولیه که درباره وسیع بودن کاربرد مهندسی مکانیک صحبت شد می توان حدس زد اولین چالشی که یک دانشجوی مهندسی مکانیک در دانشگاه و بعدها به شکلی دیگر بعد از فارغ التحصیلی روبرو است از چه جنسی است! بله درست متوجه شدین، اولین چالشی که تحت عنوان مزایا و معایب مهندسی مکانیک مطرح می شود انتخاب گرایش و بعدها زمینه کاری هست. این مشکل وقتی دو چندان می شود که شما عاشق مکانیک باشید و انتخاب بین گرایش ها برای تان سخت تر می شود. این عشق که از مزایای این رشته است، مکانیک رو خیلی خاص تر کرده. در همه رشته ها عشق آن رشته پیدا می شود ولی تعداد عشاق به رشته تحصیلی در مهندسی مکانیک به وضوح نسبت به رشته های دیگر بالاتر است. اجازه بدید نگاه ارزشی به این عشق نداشته باشیم چون هم یک سری مزایا دارد و هم یک سری معایب، چیزی که مسلم است این است که چنین عشقی در اکثر دانشجویان این رشته لااقل قبل از ورود و در سالهای اولیه وجود دارد. در واقع خود این عشق مهندسی مکانیک بودن هم چنانچه رنگ افراطی به خود بگیرد از معایب این رشته بوده و شدت دادن به آن می تواند شخص را از انتخاب درست و به موقع در مواقع حساس محروم کند.

درس های سخت! چالشهای سخت!

با اکثر دانشجویان مهندسی مکانیک که همکلام می شوید یکی از ناله هایی که همیشه دارند سختی درسهاست. اگر بخواهیم برای مزایا و معایب مهندسی مکانیک یک فهرست تهیه کنیم قطعا سختی دروس در صدر این لیست قرار می گیرد. انصافا برخی دروس چنانچه استاد سخت گیری هم داشته باشند اصلا قابل تحمل نیستند. بعد از ورود به دانشکده مکانیک اولین لغتهایی که یک دانشجوی مهندسی مکانیک با آن آشنا می شود افتاتیک هست! افتاتیک همان استاتیک تغییر نام پیدا کرده است. اینقدر که دوستان در راه پاس کردن این واحد درسی افتادند محبت کردند نام درس را به افتاتیک تغییر داده اند. دروس دیگر که باز می توان از جمله دروس سخت این رشته قلمداد کرد، انتقال حرارت، سیالات 1 و 2، اجزا محدود، طراحی اجزا، مقاومت مصالح 3 و ..... . توصیه ای که می توانم برای رویارویی با این دروس برای تان داشته باشم این است که برای دروسی که علاقمند به آن ها هستید وقت بیشتری بگذارید که مطالب شان برای تان کاملا جا بیفتد، ولی دروس دیگر را در حد استاندارد و معقول وقت بگذارید طوری که نمره قابل قبولی بدست بیاورید. یادتان باشد در نهایت علاوه بر نمرات مهارت های شما را هم به منظور جذب در محیط های کاری و حتی پذیرش دانشگاه های خارج از کشور اندازه می گیرند. بنابراین از یادگیری مهارت های مختلف نقشه خوانی، طراحی با سالیدورکس یا کتیا، زبان تخصصی، نرم افزارهای شبیه سازی و ....غافل نشوید.

چالش مهندسان مکانیک خانم با این رشته!

چالش هایی که تا الان درباره آن ها صحبت شد وقتی موثرتر و جدی تر می شوند که شما خانمی باشید که از بدشانسی عاشق مکانیک هم هستید. همانطور که حدس می زنید در رشته مهندسی مکانیک شما به عنوان یک خانم از جنبه های مختلف کار سخت تری به منظور رسیدن به اهداف و چشم اندازهایتان خواهید داشت. دلیل اول اینکه به هر حال در اقلیت هستید. این در اقلیت بودن به تنهایی چالش هایی برای شما ایجاد می کند، حال اضافه کنید به این مهم آنکه جنس رشته مهندسی مکانیک لاقل در سالهای دور جنس خشن و مردونه تری در نگاه اکثریت جامعه بوده است و فرهنگ از آن لحاظ که نقش پر رنگی در مناسبات اجتماعی و کاری هر کشوری را می تواند ایفا کند در این مورد هم برای خانم های مهندس مکانیک چالش برانگیز بوده است. البته در سالهای اخیر شاید از حدود 50 سال قبل به اینور که تحول بزرگی در مباحث مدیریتی نیروی کار بوجود آمده است و از لحاظ فلسفه مدیریتی هم ساختارهای نرم و منعطف هم در ساختارهای سازمانی اضافه شده اند خانم ها بیشتر توانسته اند در محیط های کاری مرتبط با مهندسی مکانیک ایفای نقش کنند. بخش هایی مانند تحقیق و توسعه، طراحی، شبیه سازی و .... قسمت هایی است که برای مهندس های مکانیک خانم هم طراحی شغلی های خوبی می توان داشت.

برای آشنایی با چالش های رشته مهندسی مواد پیشنهاد می کنیم مقاله "چالش های رشته مهندسی مواد" را مطالعه کنید. 

نقشه راه انتخاب درست انتخاب گرایش و زمینه کاری!

یکی از لغت های کلیدی که در این قسمت مقاله می تواند برای تان راه گشا باشد "علاقه" است. همانطور که قبل تر در هنگام انتخاب رشته به دنبال علاقه تان رشته مهندسی مکانیک را انتخاب کردید که این علاقه همانگونه که قبلا صحبت شد در صدر مزایا و معایب مهندسی مکانیک قرار می گیرد برای انتخاب گرایش و در ادامه محیط کاری نیز علاقه را بسیار مورد توجه قرار دهید.

وقتی به محیط کاری خود علاقه دارید و جنس کسب و کارتان منطبق بر ماموریت شخصی که برای خود تعریف کرده اید قرار می گیرد، در چنین محیط کاری است که می توانید از خودتان انتظار خلاق بودن، ایده های نو مطرح کردن، پیشرفت کردن در مسیر شغلی و تبعا و در ادامه درآمد بیشتر و ....را داشته باشید.

جمع بندی!

مهمترین توصیه ای که می توانم برای رویارویی با تمامی مزایا و معایب مهندسی مکانیک داشته باشم فراری بودن از خطی فکر کردن و خطی رفتار کردن است. چیزی که در دانشگاه های ما و خصوصا رشته های فنی مهندسی به دلیل جنسی که این رشته ها دارند بر ما محیط می شود خطی شدن است. بدانیم که همه این علمی که در دانشگاه یاد میگیریم ابزاری است که برای ایجاد دنیایی بهتر به ما داده می شود. یاد بگیریم که مصداق این ضرب المثل که می گوید"یک چکش همه را میخ می بیند" نشویم. در کنار دروس تخصصی فنی مهندسی مطالعه آزاد داشته باشیم، با موضوعاتی در زمینه: تفکر سیستمی، جامعه شناسی، فلسفه علم و.... تا تک بعدی نباشیم.
نویسنده: حمیدرضا سمیع پور مدیریت گروه آموزشی پارس پژوهان