چالش های رشته مهندسی مواد

یکی از مهم ترین و سوال برانگیز ترین موضوع برای داوطلبان ورود به دانشگاه ها، چالش ها و مشکلات آینده رشته مورد نظر آن ها می باشد. بازارکار رشته ، توانایی مورد انتظار از فرد ، تجهیزات مورد استفاده، هزینه های مورد نیاز، کار مناسب برای بانوان ، تحصیل در خارج از کشور، درآمد حاصله از تخصص در این رشته، وظایف مورد انتظار از فرد بعد از فارغ التحصیلی در آن رشته و در نهایت سختی دروس همگی مسائلی هستند که باید به آن پرداخت. رشته مهندسی مواد نیز از این قائده مستثنی نیست و باید قبل از ورود به این حوزه، چالش های رشته مهندسی مواد به خوبی بررسی شود.

رشته مهندسی مواد و متالورژی یکی از مهم ترین رشته های گروه ریاضی می باشد که در ساختار، خواص و فرایند های ساخت ماده تاثیر مستقیم دارد. یک مهندس مواد باید بتواند به درستی ریزساختار یک ماده را بشناسد تا بتواند خواص و ویژگی های آن را به درستی تشخیص دهد. سپس با استفاده از این خواص و ویژگی های ماده، بتواند فرآیند ساخت مناسبی برای آن پیشنهاد دهد. بنابراین این رشته تلفیقی از ریاضی، مکانیک، شیمی و گاها مدیریت و اقتصاد می باشد. یکی از مهم ترین چالش های رشته مهندسی مواد، ارتباط برقرار کردن بین این دروس و مباحث و استفاده مناسب از آن برای ساخت و تولید مواد گوناگون یا بهینه سازی آنها می باشد.

به همین دلیل، چون رشته مهندسی مواد به نوعی رشته مادر و تلفیقی از چندین رشته می باشد، بنابراین داوطلبان این رشته باید دروسی همچون خواص مکانیکی که مرتبط با رشته مکانیک می باشد، خطا و اندازه گیری که مربوط به رشته فیزیک و ریاضی می باشد، خواص فیزیکی که مرتبط با رشته شیمی می باشد، اقتصاد که مربوط با رشته صنایع می باشد و.... مطالعه کنند و به آنها مسلط باشند تا بتوانند قطعه جدیدی بسازند یا ماده جدیدی کشف کنند. بنابراین یکی دیگر از چالش های رشته مهندسی مواد برای داوطلبان آن، مطالعه دروس زیاد و کتاب های مرجع گوناگون از شاخه های مختلف علوم است.

یکی دیگر از چالش های رشته مهندسی مواد انتخاب گرایش برای دانشجویان این رشته می باشد. مهندسی مواد از گرایش های گوناگون مانند شناسایی و انتخاب مواد ، سرامیک، جوشکاری، ریخته گری، طراحی مواد، شکل دهی ، استخراج مواد و... تشکیل شده است که داوطلبان این رشته باید بعد از تحصیل در مقطع کارشناسی گرایش مورد نظر خود را برای ادامه تحصیل و ورود به بازار کار انتخاب کنند که این نیز خود نیازمند مطالعه بسیار در زمینه های مختلف و بررسی بازار کار و درآمد و مهم تر از همه علاقه داوطلب برای انتخاب گرایش درست می باشد. البته داوطلبان بعضی از دانشگاه ها از همان دوره کارشناسی باید گرایش خود را برای ادامه تحصیل انتخاب نمایند.

پیشنهاد می کنیم مقاله "چالش های رشته مهندسی شیمی" را نیز مطالعه کنید. 

 ورود به بازار کار در این رشته از مهم ترین مسائل و چالش های رشته مهندسی مواد یا هر رشته دیگری می باشد که داوطلبان قصد تحصیل در آن را دارند. داوطلبان هر رشته باید قبل از ورود و تحصیل در رشته مورد نظر بازار کار آن رشته را بررسی و در رابطه با آن تحقیق کنند. مهندسی مواد از آن دست رشته هایی می باشد که بازار کار مناسبی در صنایع مختلف دارد و یک مهندس مواد با تخصصی که دارد می تواند در صنایع گوناگونی مشغول به کار شود.

از طرفی محیط های کاری مربوط به مهندسی مواد اغلب کارخانجات خارج از شهر ها می باشد که شرایط کاری سنگینی دارند. مثلا کارخانجات و کارگاه های ریخته گری و جوشکاری محیط های با شرایط دمایی و محیطی نامناسبی هستند که مناسب کار برای بانوان نیستند. بنابراین یکی از مهم ترین چالش های رشته مهندسی مواد برای بانوانی که در این رشته تحصیل کرده اند، پیدا کردن محیط کار و شرایط کاری مناسب می باشد. برای این منظور در ابتدا باید در انتخاب گرایش تصمیم درست گرفت تا بتوان در آن گرایش شغل مناسبی پیدا کرد. گرایش هایی همچون ریخته گری فلزات بازار کار مناسبی برای بانوان ندارند.
برای آشنایی با چالش های رشته مهندسی مکانیک پیشنهاد می کنیم مقاله "با چالشهای رشته مهندسی مکانیک چگونه روبرو شویم؟" را مطالعه کنید. 

قبل از انتخاب رشته مهندسی مواد به عنوان رشته تحصیلی توجه به دو نکته بازار کار و در کنار آن درآمد حاصله اهمیت بسزایی دارد. مهندسان مواد با توجه به مهارت و تخصصی که دارند، درآمد های متنوعی دریافت میکنند. درآمد های این رشته بستگی به این موضوع دارد که مهندس مواد در کدام یک از صنایع مرتبط در حال کار می باشد و گرایش و تخصص او چه قدر با شغلش در ارتباط می باشد.  بنابراین یکی دیگر از چالش های رشته مهندسی مواد انتخاب گرایش درست و در نتیجه ان انتخاب شغل مناسب و درآمد بالا می باشد. البته نمیتوان از تاثیر مطالعه آزاد در زمینه مهندسی مواد و گرایش های مختلف و یاد گرفتن نرم افزار های تخصصی رشته  و استاندارد های مختلف غافل شد. با توجه به این موضوع می توان گفت که یکی از چالش های رشته مهندسی مواد که معمولا محصلان رشته با آن مواجه میشوند این است که کدام نرم افزار تخصصی مناسب با گرایش آن ها است و یادگیری کدام یک را زودتر شروع کنند. همچنین برای شروع مطالعه های آزاد و یادگیری استاندارد ها نیز نیازمند مشورت و تجربه اساتید و متخصصان این رشته می باشد.


پیشنهاد می کنیم مقاله " چالش های رشته مهندسی پزشکی" را نیز مطالعه کنید.

سوال مهمی که هر مهندس مواد باید قبل از انتخاب رشته و قبل از ورود به بازار کار از خود بپرسد این است که وظیفه او به عنوان یک مهندس مواد چیست و  در هنگام تحصیل و هنگام ورود به بازار کار، چه توانایی و تخصص هایی از او مورد انتظار می باشد. پاسخ به این سوال یکی دیگر از چالش های رشته مهندسی مواد است که حتما باید به آن توجه زیادی کرد. زیرا بعد از انتخاب گرایش، باید مسیر تحصیل و یادگیری به گونه ای باشد که شخص محصل در این رشته، با یادگیری نرم افزار ها و مطالعه کتاب های مرتبط با رشته و متخصص شدن در زمینه های مورد علاقه خود و تحقیق و پژوهش بتواند خلا های صنایع مختلف رو پر کند و نیاز بازار را برطرف کند.

همچنین ممکن است فارغ التحصیلان این رشته وارد بازار کار در داخل کشور نشده و قصد خروج از کشور و ادامه تحصیل در خارج از کشور را داشته باشند. یکی دیگر از چالش های رشته مهندسی مواد انتخاب دانشگاه مناسب و فرصت های شغلی منطبق با رشته های تحصیلی در خارج از ایران می باشد. افرادی که به قصد تحصیل و کار کشور را ترک می کنند باید تمام شرایط محل زندگی و کار و همچنین شرایط دانشگاه و رتبه علمی و ..... را مورد بررسی قرار داده و با کمک و مشورت دیگران بهترین محل برای ادامه تحصیل و ورود به بازار کار را انتخاب کنند.

پیشنهاد می کنیم مقاله "اگر میتونی این چالش ها رو حل کنی وارد مهندسی شو! " را نیز مطالعه کنید!

با توجه به موضوعات مطرح شده در این مقاله سعی بر این شده است که چالش های رشته مهندسی مواد مانند سخت بودن دروس دانشگاهی، پیدا کردن محل کار مناسب خصوصا برای بانوان، درآمد مورد انتظار، مهارت ها و تخصص های مورد انتظار در دانشگاه و محل کار، توانایی های مورد نیاز یک مهندس مواد و در انتها چالش های خروج از کشور به قصد تحصیل در این رشته بررسی شود. داوطلبان و فارغ التحصیلان این رشته با در نظر گرفتن این چالش ها می توانند مسیر درستی برای تحصیل و ورود به بازار کار انتخاب کنند .
نویسنده: سارا ستوده کارشناس دپارتمان مهندسی مواد گروه آموزشی پارس پژوهان